NÖROENDOKRİN KANSERLER
Nöroendokrin kanserler nadiren görülen ancak son yıllarda artış eğilimi gösteren kanser türlerinden birisidir. Çoğunlukla mide, bağırsak ve pankreasta, ikincil olarak da akciğerde ortaya çıkar. Genellikle yavaş ilerler; hastalar, çok uzun süre belirti vermeksizin hastalıkla yaşarlar. Tanısı genellikle tesadüfen konulur. Hastalığın tanısı ve evrelemesi için şimdilik ülkemizde sadece bizim tarafımızdan üretilen görüntüleme yönteminin kullanılması gerekir.
NÖROENDOKRİN KANSERLERİN RADYONÜKLİT TEDAVİSİ
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalında Türkiyede ilk kez nöroendokrin kanserli bir hastada Lu-177 DOTA TATE denilen radyonüklit bir ilaçla tedavi uygulanmıştır. Bu ilaç ticari olarak satılan bir ilaç değildir. Hastanede üretilmesi gerekmektedir. Bu ilacı kendi başına üretebilen dünyada belli başlı 6-7 merkez vardır. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nükleer Tıp Anabilim Dalı Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı ile birlikte bu ilacı üretip hastalara uygulayabilen dünyadaki sayılı sağlık merkezlerinden biri haline gelmiştir. Nöroendokrin kanserler başlıca mide, barsak, pankreas ve akciğer sisteminde görülen nadir kanserlerdir. Lutesyum 177 DOTA TATE radyoaktif bir ilaçtır. Damar yolu ile hastaya serum içerisinde verilir. Radyoaktif madde kanserli dokuyu üzerindeki reseptörler yoluyla bularak yapışır. Böylece kanserli doku içeriden ışınlanır. Radyoaktif madde yaklaşık 5 mm lik bir alanı ışınlar. Bu nedenle kanserli doku ışınlanırken normal dokular ışından zarar görmez. Tedavi sırasında hasta herhangi bir yan etki hissetmez. Saç dökülmesi, ishal, kusma, halsizlik oluşmaz. Radyoaktif bir madde olduğu için hastalar 3 gün boyunca özel bir odada tutulurlar. Daha sonra da taburcu edilirler. Bu hastalar daha önce bu tedaviyi alabilmek için yurt dışına gitmek zorunda kalıyorlardı. Artık ülkemizde de uygulanabildiğinden bu hastaların yurt dışına gitmelerine gerek kalmayacaktır. Ülkemiz sağlık sisteminin hem parasını yurt dışına aktarmasına gerek kalmayacak, ciddi parasal tasarruf sağlanacak hem de bu tedaviye tüm yurttaşlarımızın ulaşabilmesi mümkün olacaktır.
Ayrıca, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim dalında Eczacılık fakültesi Farmasötik Teknolji Anabilim Dalı işbirliği ile görüntülemede kullanılan ilaçlar üretilmiştir. Bu ilaçlar nöroendokrin kanserlerinin tanısında kullanılan en ileri görüntüleme yöntemlerinin kullanılmasına olanak sağlamıştır. Üretilen bu malzeme ile son 3.5 ay içerisinde ülkemizin 150.000 Avro’ya yakın para tasarrufu sağlanmıştır. Üstelik çok ileri görüntüleme teknolojileri kullanılarak hastalığın tanısı daha kolay yapılır hale gelmiştir.
Hem tedavi hem de tıbbi görüntülemede kullanılan bu ilaçlar TÜBİTAK, Üniversite Araştırma Fonu ve Avrupa Birliği Araştırma fonlarından sağlanan kaynaklarla kurulan laboratuarda üretilerek sağlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için verilen projeler üzerinde 3 yıldan beri çalışılmakta idi. Bugün amaçlarımızın tamamına erişilmiştir. Hedefimiz yeni ilaçların geliştirilmesini sağlamaktır.
